เทคโนโลยีการแพทย์

เทคโนโลยีทางการแพทย์ Medical technology  

 

 

         หมายถึง วิทยาการที่เกี่ยวกับศิลปะในการนำเอาวิทยาศาสตร์ มาประยุกต์ใช้เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อมนุษย์ในด้านการแพทย์ เช่น การตรวจ การรักษาพยาบาล และการป้องกันโรค ด้วยวิธีการต่าง ๆ ได้แก่

         1. การพัฒนาเครื่องมือและอุปกรณ์ โดยอาศัยความรู้ด้านวิศวกรรมเป็นหลักในการผลิตเครื่องมือและอุปกรณ์ต่าง เช่น

            1.1 เพื่อการตรวจและวินิจฉัยโรค

            1.2 เพื่อการรักษาพยาบาล

            1.3 เพื่อการป้องกันโรค

       2. การพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อการผลิตยา สาร หรือวิธีการที่ใช้ในทางการแพทย์ ในการพัฒนาบางครั้งต้องอาศัยเทคโนโลยี เทคนิค และวิธีการต่างๆ เช่น เทคโนโลยีชีวภาพ และเทคนิคทางด้านวิศวกรรม ได้แก่

    

         - การพัฒนาวิธีการเพาะเลี้ยงเชื้อซึ่งเก็บตัวอย่างมาจากผู้ป่วย

         - การสร้างเด็กหลอดแก้ว

         - การหาสาเหตุและการรักษาโรคที่เกิดจากความบกพร่องทางพันธุกรรม - อุตสาหกรรมการผลิตยา - การผลิตเซรุ่ม

        - การผลิตวัคซีนป้องกันโรค

ความสำคัญของเทคโนโลยี

ความสำคัญของเทคโนโลยีการแพทย์

            ในปัจจุบัน เทคโนโลยีเข้ามามีความสำคัญต่อสุขภาพและการดำรงชีวิต เช่น เพื่อความสะดวกในการดูแล และรักษาชีวิตของมนุษย์และสัตว์ทั้งเพื่อความแม่นยำ ในการวินิจฉัยโรคต่างๆและผลิตตัวยาชนิดใหม่อีกทั้งยังสามารถทำให้มนุษย์ดำรงเผ่าพันธุ์อยู่ได้ยาวนานยิ่งขึ้นเทคโนโลยีทางการแพทย์มีเพื่อรักษาและเยียวยา ทั้งด้านร่างกายจิตใจของทั้งมนุษย์และสัตว์ ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการดำรงชีวิตและการดารงเผ่าพันธุ์ให้คงอยู่ เทคโนโลยีทางการแพทย์เปรียบเทียบได้กับเครื่องมือที่ใช้ในการปรับตัวในการดำรงเผ่าพันธุ์ เป็นการตอบสนองต่อสิ่งเร้า ผ่านทางอุปกรณ์ที่ทันสมัย เพื่อความอยู่รอดของเผ่าพันธุ์นั่นเอง

วิวัฒนาการทางเทคโนโลยีด้านการแพทย์ 

           มนุษย์รู้จักรักษาตัวมาแต่ดึกดำบรรพ์โดยสัญชาติญาณแห่งการธำรงไว้ซึ่งความอยู่รอดของตนเองได้มีอยู่ในตัวของมนุษย์ตั้งแต่เกิดมีมนุษย์มาในโลกนี้ การสาธารณสุขในยุคดั้งเดิมนี้ก็มีอยู่บ้าง แต่ส่วนมากจะเน้นด้านการแพทย์ ในยุคนี้คนเชื่อว่าโรคเกิดจากปรากฏการณ์ตามธรรมชาติ การที่มนุษย์จะพ้นจากโรคภัยไข้เจ็บได้ก็โดยการเซ่นไหว้ การบูชายันต์ เป็นต้น

          ทุกสังคมของมนุษย์ความรู้เกี่ยวกับการรักษาโรคเริ่มมีมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ถ้ามองย้อนไปในอดีต การรักษาโรคเริ่มแรกตั้งแต่ก่อนประวัติศาสตร์พบในประเทศอียิปต์ ในสมัยอาณาจักรเก่าของอียิปต์มีหมอมากมาย และเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน เช่น หมอฟัน หมอตา หมอเกี่ยวกับโรคท้องและลำไส้ ซึ่งได้เรียนรู้มาจากที่เก็บศพของฟาร์โรห์

          ความรู้ทางการแพทย์ที่ตกมาถึงเราก็คือ บันทึกที่เขียนลงบนกระดาษพาไพรัส (เป็นกระดาษที่เก่าแก่ที่สุดของอียิปต์) ซึ่งมีมากกว่า 7 ม้วนทีชี้ให้เห็นถึงความรู้ทางการแพทย์ของอาณาจักรเก่าที่ต่อมาได้เป็นรากฐานของความรู้ในสมัยอาณาจักรกลางและอาณาจักรใหม่ พาไพรัส ที่เก่าแก่ที่สุดมีอายุประมาณ 2000 ปีก่อนคริสตศักราชที่ได้กล่าวถึงการรักษาโรคสตรี และโรคเด็ก

          สมัยโบราณ คือ ฮิปโปรเครตีส (hippocretes) เอมพรีโดคริส(Empedocles 490-430 ก่อนคริสตศักราช มีการตั้งโรงเรียนแพทย์ขึ้นที่เกาะคอส (Cos) ฮิปโปรเครตีส (460-377 ก่อนศริสศักราช : ตำราชุดเกี่ยวกับการรักษาและงานวิจัยทางการแพทย์ (hippocretes collection)

          อริสโตเติล ( 384-322 ก่อนคริสศักราช) ซึ่งกำลังอยู่ในช่วงเจริญสูงสุดของโรมัน ประมาณ ค.ศ. 20 มีตำราทางการแพทย์ชื่อ De Medicine เกิดขึ้นที่โรม เขียนโดย เซลซัส (Celsus)

           กาเลน (Galen) แพทย์ชาวกรีกผู้โด่งดังในกรุงโรมได้ทดลองทางสรีระศาสตร์ เขายอมรับวิธีการสอนทางการแพทย์ของฮิปโปรเครตีสและเอมพิโดครีส ในช่วงสมัยกลางจนถึงยุค Renaissnce สู่ยุโรปต่อมายุโรปได้กลายเป็นศูนย์กลางของความรู้ปละการค้นพบของเทคโนโลยีทางการแพทย์และสาธารณสุข

          จากการวางรากฐานโดยการนำเอาวิธีการทางวิทยาศาสตร์เข้ามาในการศึกษาทางการแพทย์ของแพทย์ในอดีต ได้นำไปสู่การศึกษาค้นคว้าที่ลงลึกและซับซ้อนมากขึ้นเรื่อยๆ ประจวบเหมาะกับเทคโนโลยีด้านอื่นๆ ได้ช่วยสร้างเครื่องมือและสิ่งประดิษฐ์ที่เข้ามาช่วยในการอธิบายสิ่งที่ค้นพบมีน้ำหนักหน้าเชื่อถืออันเนื่องจากหลักฐาน ที่เห็นชัดเจน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคของวิทยาศาสตร์และการปฏิวัติอุตสาหกรรมเมื่อเกือบ 300 ปีที่ผ่านมา

          วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีทางการแพทย์และสาธารณสุขเกิดขึ้นจากการที่ มนุษย์มีปัญหาที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ คือ การเจ็บป่วย และโรคระบาด เป็นแรงผลัดดันให้มนุษย์ต้องพยายามต่อสู้เพื่อความอยู่รอด ยิ่งปัญหามากขึ้นเท่าไรแรงผลักดันที่จะต่อสู้ค้นหาวิธีการก็มากขึ้นเท่านั้น เราจะเห็นได้ว่ามนุษย์ได้มีความพยายามมาเรื่อยๆเพื่อหาวิธีการรักษาโรคต่างๆ รวมทั้งมีการศึกษาค้นคว้าและนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการวินิจฉัยโรค

ตัวอย่างเทคโนโลยีทางการแพทย์

 

1.หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด 

         

         เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ใช้ในการรักษาพยาบาล โดยการใช้หุ่นยนต์ช่วยในการผ่าตัด ทั้งในบริเวณเสี่ยงภัย บริเวณถิ่นทุรกันดารแม้กระทั่งในสงคราม ทั้งนี้ความแม่นยาในการทางานของหุ่นยนต์ยังช่วยให้แผลในการผ่าตัดเล็ดลง และผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วแต่ก็เป็นบ่อเกิดของการทาให้ความสามารถของศัลยแพทย์ลดลง เนื่องจากขาดความอ่อนแข็งจากการสัมผัสเนื้อเยื่อที่เป็นโรคแลเนื้อเยื่อดี จากการใช้หุ่นยนต์ในการผ่าตัดแทน

2.Digital Fluoroscopy 

         

          เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ใช้ในการตรวจและวินิจฉัยโรค เป็นการเอ็กซเรย์ร่วมกับ สารทึบรังสี ใช้เมื่อมีอาการกลืนลาบาก แสบร้อนลิ้นปี่ จุกเสียดแน่นท้อง โดยจะได้ ภาพที่ชัดเจนแม่นยาสามารถรู้ความผิดปกติได้ในช่วงเวลานั้นๆแต่ผู้ป่วยที่มีภาวะแพ้ แป้งแบเรียมซัลเฟตจะไม่สามารถตรวจด้วยเครื่องมือนี้ได้

3.Ultrasound

     
           เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ใช้ในการตรวจและวินิจฉัยโรคโดยนาคลื่นเสียงที่ใช้ใน การตรวจอวัยวะต่างๆภายในร่างกาย เพื่อดูความผิดปกติทั่วไป เช่นการดูเพศ ความ ผิดปกติของทารกในครรภ์ ความเปลี่ยนแปลงของรอยโรค โรคทั่วไปเช่นนิ่วในไต ใน ส่วนนี้ทำให้มีค่ำใช้จ่ำยที่น้อยกว่ำกำรเอ็กซเรย์ซึ่งมีอันตรำยที่น้อยกว่ำด้วยเช่นกันทั้ง ยังได้ภำพเคลื่อนไหวในเวลำนั้นๆได้อีกด้วย แต่ก็มีข้อจำกัดที่ไม่สำมำรถตรวจอวัยวะ ที่มีลม เช่น ปอด หรืออวัยวะที่เป็นกระดูกและส่วนที่มีกระดูกบังได้

4.Magnetic resonance imaging

         

            เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการตรวจและวินิจฉัยโรคเป็นการตรวจโดยใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเพื่อตรวจหาโรคในสมอง ระบบกระดูก หลอดเลือด และความ ผิดปกติของเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อ เป็นอุปกรณ์ที่มีความละเอียดสูงสามารถตรวจเนื้อเยื่ออ่อนที่อยู่ในกระดูกได้แต่ก็มีข้อยกเว้นในเรื่องของขนาดตัวของผู้ป่วยที่ใหญ่ เกินไปและในระหว่างการตรวจจะมีเสียงที่ดังรบกวนหากผู้ป่วยมีความเกร็งและกลัวอาจทำให้ได้ภาพที่ไม่สมบูรณ์ จำเป็นต้องตรวจสอบใหม่ในหลายกรณี

5.Capsule Endoscope 

       

         เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการตรวจและวินิจฉัยโรค ลักษณะเป็นแคปซูล ใช้เมื่อมีข้อสงสัยต่างๆเกี่ยวกับโรคภายในลำไส้ เป็นอุปกรณ์ที่มีความแม่นยาใน การตรวจมากและผู้ป่วยจะไม่เจ็บตัวจากการตรวจเว้นแต่จะมีการเคยผ่าตัดมาก่อน ควรได้รับคาแนะนาจากแพทย์หากเกิดกรณีดังกล่าว

อ้างอิง http://www.student.chula.ac.th/~60370766/page4.html